digital-naslovna-skracena.jpg
mobitel-banner-naslovna.jpg
leksikon-banner-za-homepage1.gif

Potomci prognanih Jevreja i muslimana iz Španije i pitanje njihovog državljanstva

Autor: A.H.H. Novembar 14, 2016 0

Madrid-Muslimanske organizacije u Španiji, zajedno sa udruženjima potomaka muslimana prognanih u periodu od 1492. do 1609. iz ove zemlje, zatražili su od španskih vlasti da potomcima protjeranih muslimana iz Andaluzije daju ista prava kaja imaju namjeru dati potomcima protjeranih Sefarda.

Zahtjev je uslijedio nakon što je španski ministar pravosuđa Alberta Ruiza - Gallardóna objavio prijedlog vlade o naturalizaciji Sefarda.
Kolumnista britanskog lista The Guardian Ashifa Kassam ovoj temi je posvetila svoju kolumnu u broju od 24. februara.“Početkom ovog mjeseca na oko 50 km od Toleda španska vlada je odlučila da ojača svoje veze sa jednom od tih kultura, najavljujući planove za brzu naturalizaciju Sefarda čiji su preci bili protjerani prije pet stoljeća iz Španije. Zakonom bi, kako je rečeno u španskoj vladi bile ispravljene historijske greške. Zakon tek treba biti odobren od strane parlamenta, ali iz konzulata u Tel Avivu i Jerusalema stižu vijesti da su preplavljeni zahtjevima o informacijama o tome. Smatra se da do 3,5 miliona ljudi širom svijeta imaju sefardsko (špansko) porijeklo. Sada potomci druge grupe, koja je imale istaknutu ulogu u španskoj šarokolikoj prošlosti prije nego što je protjerana, kažu da bi bilo jedino fer da se isto to pravo na povratak proširi i na njih“, piše Kassam i navodi pismo koje je predstavnik potomaka prognanih muslimana u Maroku Najib Loubaris poslao španskom kralju Juan Carlosu u kome traži da se ista mjera proširi i na ovu populaciju. „Španija bi trebala dati ista prava svima onima koji su protjerani, u protivnom je njihova odluka selektivna, ako ne i rasistička“, rekao je za špansku novinsku agenciju EFE Loubaris koji u Maroku predvodi Udruženje za historijsko naslijeđe Andaluzije . Odluku je ocijenio kao pozitivnu zbog priznanje “krivice Španije u protjerivanju svojih građana” i pozvao da se i muslimanima da isto pravo. On je istakao da u Maroku živi 600 porodica koje vode porijeklo iz Španije te da se u njihovim običajima, muzici, gastronomiji i arhitekturi to itekako može prepoznati. 

„Pritisak za ostvarenje građanskih prava je samo dio jedne veće kampanje koja se vodi za podizanje svijesti islamskog utjecaja u Šaniji. Mi smo jedino mjesto u Evropi koje se odrodilo od svoje prošlosti“, izjavio je prof. Antonio Manuelo Rodriguez Ramos sa Univerziteta u Kordobi napominjući da bi njihovo pravo na povratak bilo više simbolično nego praktično, jer bi oni teško mogli dokazati svoje porijeklo za razliku od Jevreja, ali da bi „ta gesta mogla otvoriti dugi put ispravljanja zaboravljene prošlosti“. Ramos također skreće pažnju i na one muslimane koji su uspjeli ostati na ovom tlu pod drugim identitetom, a koji su kreirali kulturu koja bi se mogla opisati kao „najautentičnija španska kultura“. “Proširenjem ovog prijedloga i na potomke prognanih muslimana bacilo bi svjetlost na istinu koju većina Španaca želi da ignorira, smatra Kassamova navodeći tvrdnju prof. Rodrigueza Ramosa da „opasnost leži u tome što bismo morali priznati da većina španskog stanovništva ima muslimansko porijeklo“. „Radi se o pokušaju skrivanja naše historije, skrivanja našeg pamćenja“, kazao je prof. Ramos.

Kassam u istom članku navodi tragove koje su muslimani ostavili u današnjoj Španiji, kakvi su nove poljoprivredne kulture na Iberijskom poluostrvu uključujući, narandže, limun, pamuk i šečernu trsku, kao i rižu koja je osnovni sastojak u španskom tradicionalnom jelu paella. Ona posebno ističe arhitektonski utjecaj kao najprepoznatljiviju baštinu koju su muslimani ostavili. Dovoljno je pomenuti Alhambru i Džamiju u Kordobi, zatim raspored i način uspostave ulica u južnom dijelu Španije, kao i značajan utjecaj na muziku po kojoj je ova zemlja prepoznatljiva, ističe kolumnistica The Guardiana. 

Pored nje i drugi kolumnisti širom svijeta komentiraju na razne načine inicijativu španske vlade. Tako je Michel Freund iz Jerusalem Posta ovaj preijedlog nazvao „više nego ironičnim“ pojašnjavajući da se „protjerivanje desilo uglavnom zbog jevrejske imovine zbog koje su, ovaj put, dobro došli u Španiju“. 

Danas u Španiji živi 1,6 miliona muslimana, međutim samo njih 464 978 ima špansko državljanstvo, ističu analitičari.

Sadržaj dozvoljeno prenositi uz naznaku izvora: Preporod novine