Priprema, uspostavljanje i model centralizacije članarine u  Medžlisu Islamske zajednice Maglaj/ Koje su koristi centralizacije članarine

Kakav je model centralizacije članarine u MIZ Maglaj?

Centralizacija članarine podrazumijeva da se sva sredstva od članarine koja se prikupe u džematima predaju u cjelosti na centralnoj blagajni Medžlisa. Kako je spomenuto ranije, ukinuta je mogućnost da se jedan dio prikupljene članarine preda u novcu, a da se preostali dio, utrošen na terenu, pravda računima, referatima i izjavama blagajnika i predsjednika džematskih odbora. Od centraliziranih sredstava članarine obezbjeđuju se: (1) plaće i doprinosi za dvadeset i jednog uposlenika. Medžlis ima obavezu da, pored isplate plaća i doprinosa za stalno uposlene, isplati (2) naknadu za pet imama koji su angažirani kao hatibi u poddžematima u kojima se klanja džuma-namaz, kao i da isplati (3) naknadu za četrnaest teravih imama za ramazanski angažman u poddžematima (ramazanija). Svim uposlenicima se od centraliziranih sredstava članarine isplaćuje (4) regres, kao i (5) naknada osobama koje ih mijenjaju za vrijeme godišnjeg odmora. Centralizirana sredstva članarine su namijenjena i za (6) plaćanje računa za električnu energiju utrošenu u svim džamijama, mesdžidima i mektebima na području Medžlisa. Uglavnom se električna energija u navedenim vakufskim objektima koristi za njihovo osvjetljavanje i svaki džematski odbor je upoznat (na osnovu analize potrošnje u prethodne tri godine) koliko električne energije može utrošiti. U slučaju prekoračenja odbrenog iznosa, džematski odbor namiruje razliku. Ono što je bila dugogodišnja hvale vrijedna praksa u džematima Medžlisa Maglaj je potpuno ili djelimično plaćanje troškova dženaze za umrle redovne članove Islamske zajednice. Da li se plaćaju svi troškovi ili se plaća dio troškova za dženazu, zavisilo je od iznosa članarine sa kojom je raspolagao džemat. Veći džemati su uglavnom snosili sve troškove vezane za dženazu za svoje umrle redovne članove, dok su mali džemati, zbog oskudnijih prihoda od članarine plaćali samo određeni dio tih troškova. Na takav način se pravila razlika u pogodnostima koje se se omogućavale redovnim članovima Islamske zajednice, iako su plaćali istu visinu članarine. Nakon uvođenja centralizacije, bez obzira kojem i kolikom džematu pripadali, svi redovni članovi Islamske zajednice, a redovnim se smatraju oni čiji dug za članarinu nije veći od jednogodišnjeg iznosa članarine kojom su zaduženi, potpuno su izjednačeni i njima će se, u slučaju smrti, obezbijediti osnovni troškovi za dženazu. To, konkretno, znači da će se iz centraliziranih sredstava članarine platiti (7) oprema za dženazu (tabut, ćefini, bašluci, daske), kopanje kabura, usluga gasula, kao i jedan imam za predvođenje dženaze i odlazak na kabur. U 2016. godini plaćeni su osnovni troškovi za dženazu za 151 umrlog redovnog člana. Iz centraliziranih sredstava članarine se svim džematima koji ostvare prihod od članarine veći od 20.000 KM na godišnjem nivou (8) plaća/vraća povrat sredstava u iznosu od 25% od onoga što nadilazi gore spomenuti iznos. Ustanovljeni iznos povrata se vraća džematskim odborima u jednakim ili nejednakim ratama, shodno potrebama džematskih odbora i isti ga upotrjebljavaju, pored dorovoljnih priloga i prihoda od vakufa kojim raspolažu, za obezbjeđivanje goriva za zagrijavanje džamija ili za druge džematske potrebe. Iznos povrata u tekućoj godini koji se vraća džematskom odboru određuje iznos prikupljene članarine u prethodnoj godini. Povrat sredstava od članarine, u ime džematskih odbora, uglavnom preuzimaju inkasanti prilikom predaje prikupljene članarine na centralnoj blagajni Medžlisa. Povrat dijela sredstava članarine motivisalo je džematske odbore da se više angažiraju na planu naplate članarine u svojim džematima. Inkasantu džemata se iz centraliziranih sredstava članarine, kada isti predaje članarinu na centralnoj blagajni Medžlisa, odmah (9) plaća i naknada za inkasantski angažman u visini od 5% od predatog iznosa članarine. Medžlis je iz centraliziranih sredstava članarine na vrijeme (10) uplatio i hadži-muhasebu Rijasetu za prikupljeni iznos članarine u 2016. godini.

Finansijska stabilizacija

Centralizacijom članarine omogućeno je da se sve tekuće obaveze koje ima Medžlis, po bilo kom osnovu, plaćaju na vrijeme, bez gomilanja dugova. Posebno se uočava zadovoljstvo zbog mogućnosti isplaćivanja plaća svim uposlenicima u isto vrijeme, na isti dan. Prije uspostavljanja centralizacije članarine, imami džemata koji su zaposleni u manjim džematima uglavnom su kasnije primali mjesečnu plaću u odnosu na imame većih džemata, što je uzrokovalo nelagodu i nezadovoljstvo. Zadovoljstvo se uočava i kod redovnih članova Islamske zajednice koji su centralizacijom članarine, bez obzira kojem i kolikom džematu pripadali, potpuno izjednačeni u obavezama i pravima.  Medžlis je, bez obzira na primijetnu raskošnost ovakvog modela centralizacije članarine, uspio na vrijeme podmiriti sve gore navedene troškove. Temeljni uvjet za uspjeh ovog modela centralizacije članarine je poštivanje preuzetih obaveza i međusobno povjerenje. Džematski odbori svih džemata su ispoštovali obavezu koju su preuzeli - predali su svu prikupljenu članarinu na centralnu blagajnu Medžlisa. I Izvršni odbor je ispoštovao svoju obavezu - na vrijeme je plaćao sve troškove koje predviđa ovaj model centralizacije članarine.

Finansijska stabilizacija koja je uspostavljena u MIZ Maglaj, pored likvidnosti kada su u pitanju tekuće obaveze, rezultirala je i mogućnošću postepenog i kontrolisanog vraćanja određenih dugovanja koja su nastala u periodu prije uvođenja centralizacije članarine.

Inače, sredstva od prikupljene članarine čine 85 % budžeta Medžlisa, dok preostalih 15 % čine svi drugi prihodi. MIZ Maglaj ukupno broji oko 7.000 članova, uključujući one iz kategorije penzionera, kao i članove iz kategorije radno sposobnih.  

Muftija zenički, svi članovi Izvršnog odbora, svi imami, svi članovi džematskih odbora, svi inkasanti, kao i svi članovi Islamske zajednice u Maglaju pokazali su veliku odgovornost i zalaganje. Red, međusobna solidarnost, ozbiljnost u poslovanju i povećanje prihoda od članarine u 2016. godini u iznosu od 8,5 % u odnosu na 2015. godinu njihova je zasluga. Neka ih Allah Uzvišeni nagradi.

Cijeli tekst u Preporodu od 15. februara