digital-naslovna-skracena.jpg
mobitel-banner-naslovna.jpg
leksikon-banner-za-homepage2.jpg
Priključi se za RSS feed
Tribina - Kroatizmi u bosanskom jeziku

Tribina - Kroatizmi u bosanskom jeziku

Februar 12, 2018

U Bošnjačkoj akademiji nauka i umjetnosti u Sarajevu, a  okviru tribine o bosanskom jeziku , 25. januara, akademik Dževad Jahić, naš vodeći stručnjak za bosanski jezik i filolog, upriličio je predavanje na temu „Kroatizmi u bosanskom jeziku- uzroci i posljedice“. Fokusirajući temu na utjecaj i problem koji sve više zaokuplja našu javnost i naš jezički prostor, akademik Jahić je istakao da lingvistički kroatizam još nije definiran, te da uslijed toga što nisu osigurani mehanizmi upotrebe standardnog bosanskog jezika njime (jezikom) manipulira. Otuda i mnoge devijacije koje su posebno uočljive u medijima u kojima se razgrađivanjem te norme bosanskog jezika kreira u javnosti lažna slika da ona uopšte ne postoji. No, akademik Jahić je izričit: „Ta norma itekako postoji i ona je sasvim dovoljno lingvistički definirana. Naročito je u tom pogledu upadna upotreba tzv. kroatizama, čiji uzroci su brojni, ali isto tako i posljedice u širem smislu, a o kojima naše naučne i kulturne institucije moraju iskazati svoj jasan stav i stati u zaštitu dosljedne upotrebe bosanskog standardnog jezika. Međutim, kroatizmi nisu samo medijska ‘povlastica’, već njihovi korijeni, po svemu sudeći, još su dublji i, da kažemo, ozbiljniji.“ Da su ti korijeni zaista duboki i da se oni  mogu pronaći i na najvišem standardno jezičkom nivou on je za primjer uzeo filozofsku literaturu, gdje je pronašao niz riječi među kojima su i ove: aktualnost, aktualna, sustavno, točka, nositelj, glede, djelomice, obrana, proturiječnost, tko, itko, suvremeni, uporaba, što, povijest i dr.

Tragom tariha Hasana Bošnjaka povodom podizanja turbeta ocu Allahova Poslanika u Medini 1246/1830. godine

Tragom tariha Hasana Bošnjaka povodom podizanja turbeta ocu Allahova Poslanika u Medini 1246/1830. godine

Februar 12, 2018

Kod nas je malo poznato da se sve do 1976. godine u Medini nalazilo turbe Abdullāha ibn Abdu-l-Muttaliba, oca Allahova poslanika Muhammeda, a.s., i da je tarih povodom njegova podizanja 1246/1830. godine, u doba sultana Mahmuda II (vl. 1808-1830), spjevao Hasan ibn Mustafa el-Medeni, el-Bosnevi, znameniti učenjak, pjesnik i hatib Poslanikove džamije u Medini, čiji bi preci - po svoj prilici - mogli biti porijeklom iz Gornjeg Vakufa. U nastavku rada ukratko se govori o historijatu ovoga turbeta, donosi tekst tariha u originalu i u prijevodu na bosanski jezik, te pokušava rasvijetliti biografija njegova autora, koji spada među rijetke Bošnjake, čijoj se poeziji dive i sami Arapi.

Gdje se turbe nalazilo i ko ga je podigao?

Cijeli tekst

Pouzdano se zna da se turbe Abdullāha ibn Abdu-l-Muttaliba, oca Allahova poslanika, s.a.v.s., nalazilo u tijesnoj uličici zvanoj Tivāl (Zukāk et-Tivāl), na zapadnoj strani Poslanikove džamije, prema mezaristanu Bekīʻ el-Garkad. Njegova lokacija ubilježena je na starim mapama Medine s kraja 19. i početka 20. stoljeća. Sve do 10. stoljeća po Hidžri mjesto na kome je ukopan Abdullah ibn Abdu-l-Muttalib bilo je poznato pod nazivom Dār en-Nābiga, tj. kućom (dār) čovjeka po imenu Nabiga iz plemena Beni Addi ibn Nedžddžar, u čijem dvorištu se nalazio mezar. Pod tim imenom navode ga biografi Allahova Poslanika, s.a.v.s. i historičari Medine: Muhammed ibn Omen el-Vakidi (747-822), Omer ibn Šebbe el-Basri (789-876) i Muhammed ibn Džerir et-Taberi (839-923). Zna se da je Allahov Poslanik, kada je imao šest godina, sa svojom majkom hazreti Aminom, njenom služavkom Ummi Ejmen i djedom mu Abdu-l-Muttalibom zijaretio mezar svoga oca u Medini i da mu je na povratku u Mekku u mjestu el-Ebva umrla majka. Također se zna da je prilikom ulaska u Medinu (za vrijeme Hidžre) njegova kamila zastala, upravo, na zemlji njegovih dajdži iz Beni Nedždžara, u neposrednoj blizini Dār en-Nābiga, gdje je kasnije često navraćao, a nerijetko i klanjao u toj kući. Zato se u izvorima Dār en-Nābiga ponekad navodi i pod nazivom Mesdžid Dār en-Nābiga. Sudeći po jednom tarihu, turbe je 1246/1830. godine dao podići osmanski sultan Mahmud II (vl. 1808.-1830.). Tarih koji je povodom gradnje turbeta spjevao Hasan ibn Mustafa el-Bosnevi glasi:

Evo tariha godine gradnje,

Što odražava dobrotu graditelja

Koji je Abdullahu, najljepšem ocu, kabur podigao

Kako je sultan (Mahmud) zapovijedio.

Godina 1246/1830.

45 godina časopisa Anali

45 godina časopisa Anali

Februar 12, 2018

Uz prigodnu svečanost i promociju časopisa Anali   Gazi Husrev- begova biblioteka je  obilježila svoju 481. godišnjicu rada

U  povodu Dana Gazi Husrev-begove biblioteke, u Sarajevu  je 15.1.2018, upriličena  svečanost  kojom je ova institucija  obilježila svoju 481. godišnjicu rada, a ujedno i 45 godina izdavanja stručnog časopisa Anali Gazi Husrev-begove biblioteke.

Cijeli tekst

Svečanost je počela učenjem ašereta kojega je proučio Esad Latifović, da bi nakon riječi dobrodošlice reisu-l-ulemi Husein ef. Kavazoviću i predstavnicima Islamske zajednice u BiH, te zvanicima iz akademske zajednice i šireg kulturnog i društvenog života kao domaćin mr. Osman Lavić, direktor Biblioteke, predstavio rad i rezultate u protekloj 2017.godini, te najavio nove projekte kojim će biblioteka opravdati svoju ulogu u bh. društvu na polju bibliotečkih usluga kao i kulturno- naučnom istraživanju. U tu svrhu direktor Lavić je posebno ukazao na projekt „digitalne biblioteke“ koja će omogućiti kvalitetniji i bolji pristup građi“. On je naglasio da ova ustanova nadasve  osvjetljava  kulturnu prošlost Bošnjaka, te podsjetio  da su Rukopisi Gazi Husrev-begove biblioteke postali dio svjetske kulturne baštine upisom u registar Memorija svijeta UNESCO-a, a 10.000 osmanskih dokumenata i druga građa zavrjeđuju i traže širu pažnju zajednice i države.

Kakanj - Učenici upriličili druženje sa svojim prvim muallimom

Kakanj - Učenici upriličili druženje sa svojim prvim muallimom

Februar 14, 2018

U prostorijama Mjesne zajednice u Doboju kod Kaknja, 20. januara, upriličeno je druženje učenika koji su nekada išli u mekteb kod svoga efendije Ibrahim-ef. Hadžića zvanog Džemo, koji j etrenutno glavni imam Medžlisa Visoko. Na druženju je bilo prisutno četrdesetak učenika Džemala efendije koji su sada ugledni članovi društva koji zauzimaju značajne funkcije u Kaknju, ali i u višim javnim institucijama. Moderator druženja bio je Elvedin-ef. Ibrahimspahić, koji je poselamio sve prisutne i zamolio prisutne da se sjete svih mektebskih drugova koji više nisu među živima, njih preko petnaest. Elvedin efendija je istakao nekoliko značajnih crtica iz angažmana Džemala efendije u džematu Doboj. Džemal efendija je u Doboj došao  01.9.1983. godine. Pored mektebske nastave uvodio je različite vrste inovativnog rada sa djecom, omladinom i odraslima. “Slobodno smo ustvrdili da je njegov rad  sa omladinom u džematu Doboj bio preteča i Mreže mladih i halki Kur’ana za odrasle kojih danas ima u skoro svakom džematu. Sa Džemalom smo imali mnogo izleta, a najviše se sjećamo izleta u, tada tek otvorenu, Zagrebačku džamiju. Na kraju možemo sa ponosom istaknuti da smo sretni da smo bili učenici Džemala ef Hadžića i da je on bio naš muallim, naš efendija, što na svakom mjestu sa ponosom ističemo“, kazao je Elvedin efendija.  Jedan je od osnivača i profesora u isturenom odjeljenju medrese “Osman ef. Redžović“ koje je djelovalo u Doboju. Džemal efendija je u Doboju radio do 31.12.1994. godine kada prelazi na mjesto glavnog imama Medžlisa IZ Kakanj. U nastavku druženja svako se od prisutnih učenika predstavio i ispričao poneku anegdotu iz svog mektebskog iskustva. Poslije predstavljanja učenika na red je došao i efendija Džemal koji nije krio emocije i sreću što se ponovo susreo sa svojim učenicima kojima se zahvalio na ovom susretu, ali i na njivovom pregalaštvu na polju islama i pozvao ih da ostanu na pravom putu i da djecu svoju tome uče. Nakon Džemala efendije prisutnima se obratio i Asim efendija, sadašnji imam džemata Doboj, koji se zahvalio na pozivu i uputio par poruka o vrijednosti znanja i poštivanja svojih učitelja, a što ovaj skup upravo svjedoči. Na kraju programa proučena je hatma-dova za učenike koji su preselili na Ahiret, ali i za bereket i hajr svih drugih, prisutnih i odsutnih, učenika Džemala efendije. Učenici su za ovu priliku pripremili skromne hedije za svoga efendiju: umjetničku sliku sa motivom starog izgleda Doboja sa džamijom i ručni sat. Tokom cijelog druženja prisutni su horski učili „stare“ ilahije koje ih je naučio upravo Džemal efendija.

Sličica Želim Print

Janja - Humanitarna akcija učenika

Janja - Humanitarna akcija učenika

Februar 13, 2018

Učenici JU O.Š. «Meša Selimović” u Janji, polaznici sekcije “Humanost na djelu” u okviru islamske vjeronauke u januaru su okončali sedmu zaredom humanu akciju pod nazivom: “Budimo humani, pomozimo svoje komšije 2018. godine”. Učenici prikupljaju namirnice i novac te tokom hladnog januara vrše podjelu prikupljenih sredstava. Tokom ovogodišnje akcije prikupljeno i podijeljeno je 70 paketa osnovnih životnih namirnica i 45 vreća brašna našim socijalno potrebnim porodicama u Janji.

Sličica Želim Print

Novi Travnik: Peto takmičenje iz učenja Kur’ana

Novi Travnik: Peto takmičenje iz učenja Kur’ana

Februar 14, 2018

U finalni dio takmičenja plasiralo se 34 takmičara od 150 koliko ih je uzelo učešće u kvalifikacijama. Ove godine u okviru takmičenja Hind bilo je pet kategorija: kratke sure (El-Fatiha, El-Ihlas, El-Felek, En-Nas i Ajjetu-l-kursijj) za predškolski uzrast, sura El-Mulk, sura Jasin, sura El-Kehf i Amme džuz. Takmičenje je bilo podijeljeno je u 7 kvalifikacijskih takmičenja, dva polufinalna i finalno. Kvalifikacioni dio takmičenja u novembru i decembru 2017. godine u Vitezu (Krupčica), Travniku (Mehurići, Maline i Hadži Ali-begova džamija), Novom Travniku, Gornjem Vakufu i Donjem Vakufu. Polufinalni dio takmičenja održan je u Islamskom centru na Kalibunaru u Travniku i prostorijama MIZ Bugojno. Komisiju u finalnom djelu takmičenja sačinjavali su: dr. hfz. Fadil Bektaš, predsjednik komisije, te članovi: dr. hfz Sejad-ef. Mekić, hfz. Ibrahim-ef. Bektaš i mr. Aljo-ef. Cikotić. Na završnoj svečanosti prisutnima su se obratili:  imam Gradske džamije Salih-ef. Zukić, rukovodilac Škole Kur’ana i glavni imam MIZ Novi Travnik Haris-ef. Amidžić, muftija travnički dr. Ahmed-ef. Adilović i Ibrahim-ef. Ahmetagić šef Odjela za posebne vjerske programe pri Upravi za vjerske poslove Rijaseta.

Vitez i Travnik dominirali

U kategoriji kratkih sura najbolji su bili: Esma Aganović sa osvojenih 93,16 bodova iz džemata Dolac na Lašvi, Travnik; Lamija Mešković s osvojenih 92,83 boda iz džemata Lupac, Vitez i Rukajja Topoljak s osvojenih 91,16 bodova iz džemata Lupac, Vitez.

U kategoriji učenja sure El-Mulk najuspješniji takmičari su bili: Ibrahim Mujkanović s osvojenih 97,83 boda iz džemata Lupac, Vitez, mualim Almedin-ef. Mešković; Amra Šipraga s osvojenih 97 bodova iz džemata Kalibunar, Travnik, mualim mr. Aljo-ef. Cikotić i Sajra Hadžić s osvojenih 96,5 bodova iz džemata Mosor, Travnik, mualim Ahmed-ef. Šehić. U kategoriji sure Jasin najuspješniji su bili: Jusuf Šošić s osvojenih 98,6 bodova iz džemata Voljevac, Gornji Vakuf, mualim Admir-ef. Malanović;
Ubejde Omeragić s osvojenih 98,56 bodova iz džemata Grad, Novi Travnik, mualim Salih-ef. Zukić i Lamija Spahić s osvojenih 97,83 boda iz džemata Hadži Ali-begova džamija, Travnik, mualim hfz. Ibrahim-ef. Bektaš. U kategoriji sure El-Kehf bolji od ostalih su bili: Daoudi Karrache s osvojenih 98 bodova iz džemata Mehurići, Travnik, mualim Ferhad-ef. Fetić;  Ajna Smajić s osvojenih 97,33 boda iz džemata Pridvorci, Gornji Vakuf, muallim Samel-ef. Smajić i Muhamed Sarajlić s osvojenih 97 bodova iz džemata Počulica, Vitez, mualim hfz. Salih-ef. Haseljić U kategoriji Amme džuza najuspješniji su bili: Zejd Jusufović a osvojenih 97,83 boda iz džemata Maline, Travnik, mualim Semir-ef. Šiljak, Ajla Turčinović s osvojenih 97,16 bodova, polaznica Škole Kur’na Bugojno, muallima hfz. Amela Šehić i Ahmed Hasičić s osvojenih 95,83 boda iz džemata Pode, Travnik, mualim Mersudin-ef. Zolota. Svim takmičarima su dodijeljene uz novčane i druge nagrade. Također, svi učesnici takmičenja su nagrađeni.

Ime takmičenja Hind

Glavni donator takmičenja je dr. Adil el-Ubejd iz Kuvajta, koji već petu godinu zaredom donira značajna sredstva kao vid trajne sadake za njegovu kćerku Hind po kojoj ovo takmičenje i nosi naziv. Također, značajnu ulogu u organizaciji takmičenja ima ambasada Saudijske  Arabije, porodica Mehanović, firma Merkez Oil iz Novog Travnika, turistička agencija Mersi doo iz Sarajeva, građevinska firma Vlašić Gradnja iz Travnika, Elči Ibrahim-pašina medresi iz Travnika, firma Trgoten iz Travnika, Suad Drpljanin, Suad Jašarević, Sedžad Burić, firma Gold Promex iz Novog Travnika, Udruženje humanista iz Zenice, medžlisi Travnik, Novi Travnik, Busovača, Vitez, Bugojno, Jajce, Gornji Vakuf i Donji Vakuf.

R.L.

Nastavak halke hadisa “Ebu Hurejre“

Nastavak halke hadisa “Ebu Hurejre“

Februar 13, 2018

TRAVNIK, 25. januar - Nakon kraće pauze tokom zimskog raspusta ponovo je pokrenuta halka hadisa “Ebu Hurejre, r.a.” Planirano je da halka nastavi s radom, kako je to prethodno dogovoreno, svakih četrnaest dana, odnosno dva puta mjesečno na novoj lokaciji u Konaturskoj džamiji. Voditelj halke je Salih-ef. Indžić, glavni imam Medžlisa Travnik.

Halka tefsira s hafizom Kenanom Musićem

Halka tefsira s hafizom Kenanom Musićem

Februar 12, 2018

SARAJEVO, 17. januar - U Centralnoj džamiji na Ildiži pokrenuta je halka tefsira, koju će voditi hafiz dr. Kenan Musić. Halka će se održavati svake srijede poslije jacija-namaza, a nakon halke upriličit će se druženje. Dosadašnje dvije održane halke okupile su oko hiljadu zainteresiranih, od kojih su većinom mladi.

E.S.

Školu hifza Muftijstva sarajevskog pohađa 500 polaznika

Školu hifza Muftijstva sarajevskog pohađa 500 polaznika

Februar 12, 2018

Jedna od značajnijih aktivnosti Muftijstva sarajevskog u 2017. godini jeste i pokretanje Škole hifza u svim medžlisima na području Muftiluka sarajevskog. Škola hifza zapravo je zajednički projekat Muftijstva sarajevskog i medžlisa koji mu pripadaju.

“U martu prošle godine Savjet Muftijstva sarajevskog za vjerska pitanja donio je odluku o pokretanju Škole hifza. Početkom septembra organizirani su prijemni ispiti, a nakon završene procedure upisa nastavu je počelo pohađati 500 polaznika, raspoređenih na 19 punktova. Voditelji Škole hifza su istaknuti hafizi, koji su na polju hifza do sada postigli zapažene rezultate“, kazao je savjetnik muftije sarajevskog Abdulgafar-ef. Velić.

Sličica Želim Print

Nastava Škole hifza održava se tri puta sedmično u tri različita stepena. Prvi stepen prema planu i programu predviđa učenje napamet 30. džuza ili Amme džuza Časnog Kur’ana. Plan za drugi stepen uključuje učenje dva dodatna džuza, tj. prvi i drugi džuz. Treći stepen je učenje cijelog Kur’ana napamet.

U nekim općinama po dvije škole

Jedan od glavnih razloga za pokretanje prve Škole hifza bio je veliki potencijal u mektebskoj djeci, koji je posebno dolazio do izražaja na mektebskim takmičenjima koje organizuje Medžlis Sarajevo. Nakon jednog od tih takmičenja glavni imam Medžlisa Sarajevo Ferid-ef. Dautović pozvao je hafiza Sadrudin-ef. Išerića na razgovor iz kojeg se rodila ideja o pokretanju Škole hifza Kur’ana Časnog u Carevoj džamiji u Sarajevu. “U početku je bilo zamišljeno da to bude u Sultan Fatihovoj-Carevoj džamiji, međutim broj zainteresovane djece bio je iznenađujući i za nas, a posebno što je značajan broj gravitirao i drugim udaljenim općinama poput Ilijaša. Fokus te prve godine bio nam je da uvežemo sve mektebe i muhafize koji su radili s djecom na polju hifza i da otvorimo punktove tamo gdje je bilo zainteresovane djece poput Ilijaša. Tako smo te prve godine imali upisanih preko stotinu polaznika koji su učili Amme džuz napamet plus dvadesetak srednjoškolaca i studenata na pet punktova. Naredne godine broj polaznika se povećao na sto pedeset da bi ove godine broj polaznika porastao na dvjesto dvadeset. Sa povećanjem broja polaznika povećavala se potreba i za otvaranjem novih punktova, tako da na području Medžlisa Sarajevo imamo punkt u svakoj općini, a u nekim i dva: Sultan Fatihovoj-Carevoj, Čengić Vila, Istiklal, Šehadet, Stup koji pokriva studentski dom Nedžarići, Vogošća-Donji Velešići, Ilijaš, Ilidža i Hadžići. Ovaj projekat je polahko uzimao svoje mjesto u našem Šeheru, a posebno svojim završnim akademijama gdje su djeca pokazivala svoje stečeno znanje. Ovaj projekat Škole hifza prepoznat je kao bitnim i važnim u Muftijstvu sarajevskom. U razgovoru sa savjetnikom muftije za vjerske poslove i obrazovanje Abdulgafar-ef. Velićem istaknuta je podrška ovom projektu, ali i želja i spremnost Muftijstva da se to podigne na veći nivo i da mu se da do značaja. Muftijstvo je donijelo odluku o pokretanju Škole hifza Kur’ana Časnog u svim svojim medžlisima školske 2017/18. godine. Otvoreni su punktovi Škole hifza u Kaknju, Kiseljaku, Fojnici, Brezi, Varešu Gračanici te u Visokom, dva punkta gdje su već radili s djecom. Obilaskom ovih punktova Abdulagafar i ja, kao koordinator Muftijstva za Školu hifza, uočili smo dobar odziv djece, predan rad muhafiza, ali i spremnost Medžlisa a posebno glavnih imama da pomognu ovaj hairli projekat. Ukupan broj polaznika je oko pet stotina sa kojima radi 11 hafiza, 1 hafiza, 8 muallima i 1 muallima. Svi rade po zajedničkom planu i programu tri puta sedmično od septembra do maja. Svaki punkt će na kraju prirediti svečanu akademiju svojih polaznika i uručiti im zaslužene nagrade“, kazao je hafiz Sadrudin-ef. Išerić.

Velika očekivanja

“Kada imate ovoliki broj polaznika koji žele da uče Kur’an napamet, sa svakom naučenom ajetom, surom, stranicom, naša očekivanja i ciljevi se ostvaruju. Zasigurno nije daleko kada ćemo imati i hafize Kur’ana Časnog, jer doista ima vrijedne djece i omladine, potpomognute ustrajnim roditeljima koja već znaju pet, deset, petnaest ili dvadeset džuzeva, a neki su i pri samom kraju. Želim napomenuti da je Škola hifza već promovirala svoju prvu hafizu, mladu Dženisu Pleh. Pred nama je dug put i velika obaveza. Svakim danom smo zreliji i bogatiji iskustvom u radu i spremni da unapređujemo svoj rad kako bi olakšali djeci i postigli bolje rezultate. Ovom prilikom pozivam sve one koji su spremni da nam pomognu neka se obrate na bilo koji punkt Škole hifza“, kazao je hafiz Išerić.

Pokretanje Škole hifza jedna je od aktivnosti kroz koju Muftijstvo sarajevsko nastoji i očuvati islamsku tradiciju Bošnjaka. U tom pogledu, tokom 2018. godini planirane su brojne svečane akademije kao i drugi različiti  sadržaji u cilju unapređenja nastave kao i promocije čuvanja tradicije hifza na ovim prostorima.

Zapis o Sead-efendiji Hodžiću

Zapis o Sead-efendiji Hodžiću

Februar 12, 2018

Merhum Sead-efendija Hodžić

Stranica 236 od 843

Sadržaj dozvoljeno prenositi uz naznaku izvora: Preporod novine